Szlak „Ścieżka Jaszczurek“
Nazwa tego szlaku - „Ścieżka Jaszczurek“ wywodzi się od nazwy elbląskiego szczepu harcerskiego, którego członkowie w 1951 r. jako piersi ten szlak opracowali i wyznakowali. Jak widać w terenie szlak ten przetrwał i z drobnymi poprawkami w jego przebiegu, uwarunkowanymi zmieniającym się terenem Bażantarni (obsunięcia skarp itp.) obowiązuje do dziś i cieszy się sporą popularnością wśród spacerowiczów i turystów kwalifikowanych. Również autorstwo większości nazw obowiązujących do dziś na terenie parku przypisywane jest harcerzom z tego szczepu.
Szlak zielony - „Ścieżka Jaszczurek“ bierze swój początek w punkcie węzłowym szlaków Bażantarni tj. przy okazałym drzewie pomnikowym, przed restauracją Myśliwska (0,0 km). Za węzłem kieruje się w stronę restauracji, gdzie schodkami wchodzi na górę. Za restauracją skręca w lewo i przechodząc założeniem parkowym wchodzi na drogę, która biegnie do pobliskiej polany. Za polaną spotyka na utwardzonej drodze szlak niebieski - „Okrężny“, biegnący w stronę leśniczówki. Wchodzimy na drogę i razem ze szlakiem niebieskim idziemy ok. 50 m, i dochodzimy do pierwszej leśnej drogi skręcającej w prawo (0,3 km). Zostawiając szlak niebieski z lewej strony, skręcamy w prawo i leśną drogą idziemy w kierunku północno-wschodnim. Szlak zielony biegnący przez cały czas drogą doprowadza nas po ok. 300 m do skrzyżowania dróg, na którym skręcamy w prawo. Kolejne 100 m pokonujemy drogą, a następnie skręcamy w prawo, na widniejącą za jarem, na zboczu wyraźną ścieżkę. Znaki szlaku umieszczone są tutaj na dorodnych bukach rosnących na stromym zboczu wzniesienia. Ścieżką obchodzimy zbocze, za którym szlak nasz gwałtownie skręca w lewo i schodzi w dół do mostku na strumieniu. Przechodzimy przez mostek i około 30 m dalej, ścieżka nasza wchodzi na szeroką, utwardzoną leśną drogę, gdzie skręcamy w prawo. Trzymając się kierunku znaków szlaku przechodzimy drogą ok. 200 m, gdzie szlak nasz skręca w prawo, w wyraźną leśną ścieżkę. Ścieżką tą biegnącą bokiem stoku wzniesienia obchodzimy je i zaraz za nim schodzimy w dół, by za chwilę ponownie wspiąć się na szczyt dosyć wysokiego i stromego wzniesienia. Ze szczytu roztacza się wspaniały widok na rosnące się wokół lasy. Przechodzimy przez krzyżującą się na szczycie ścieżkę i łagodnym zboczem schodzimy w dół do widocznego wąskiego strumienia. Przechodzimy przez strumień i zarazem za nim wspinamy się ponownie pod górę, na której wchodzimy na drogę. Tutaj skręcamy w lewo i po ok. 50 m wędrówki leśną drogą ponownie skręcamy w prawo. Wąska ścieżka, którą poruszamy się prowadzi nas początkowo skrajem stromego wzniesienia, po czym skręca w lewo i biegnąc początkowo skrajem urwiska, z którego w dole widoczny Srebrny Potok, wchodzi na opuszczoną przez nas leśną drogę. Biegnąc górą wzniesień, równolegle do biegu Srebrnego Potoku, obok wzgórza Maryli (1,6 km), po ok. 500 m szlak nasz dochodzi do zakrętu drogi, która skręca tutaj w prawo. Zgodnie z kierunkiem znaków szlaku idziemy dalej prosto i wchodzimy na słabo widoczną ścieżką, która po ok. 50 m skręca w lewo. Wędrując naszą ścieżką wijącą się stokiem wzniesienia dochodzimy do rozwidlenia leśnych dróg. Przechodzimy przez nie prosto (obok ławki) i leśną drogą skręcającą łagodnie w lewo i przez las bukowy z niewielką domieszką sosny schodzimy w dół. Droga stopniowo zwęża się i biegnie skrajem urwistego zbocza. Wijąc się raz w prawo, raz w lewo dochodzimy do szerokiej drogi, gdzie na skraju urwiska skręcamy w prawo. Kolejne 300 m pokonujemy drogą biegnącą w kierunku wschodnim. Po obu stronach wzniesienia, którym biegnie teraz droga - urwiste zbocza. Na zakręcie drogi szlak nasz gwałtownie skręca w lewo i schodzi stromym zboczem w dół do „Sarniego Jaru“ i do płynącego tam strumyka.
Po zejściu do strumyka przechodzimy po kamieniach na jego drugą stronę i stromym zboczem, którym biegnie do góry ścieżka wdrapujemy się na jego wysoki szczyt. Trzymając się obranego kierunku marszu i kierunku znaków szlaku przechodzimy obok metalowych pozostałości po ławkach na Harcerskim Kręgu, jakie niegdyś tu były ustawione i wchodzimy na szeroką, leśną drogę biegnącą przez gęsty las bukowo-dębowy. Droga ta przebiegająca lasem, który stopniowo staje się coraz rzadszy, doprowadza nas do podnóża wysokiego wzniesienia, gdzie odbija w lewo. Nasz szlak schodząc z drogi łagodnie skręca w prawo i wspina się stromym podejściem na szczyt położonego na wys. 128 m n.p.m. Uroczyska Belweder (2,5 km). Po wejściu na szczyt wzniesienia możemy podziwiać wspaniały krajobraz otaczających go dolin i wzgórz Bażantarni. Tutaj, na szczycie wzniesienia skręcamy w lewo i ścieżką biegnącą ok. 50 m łagodnym stokiem zbocza dochodzimy do pomnika - obelisku poświęconego pamięci Augusta Papau i dalej stojącego okazałego drzewa, na którym widnieje wyraźny znak zakrętu.
Za tym znakiem skręcamy w prawo i wijącą się między drzewami dróżką, biegnącą wzdłuż widocznego z lewej strony podmokłego terenu dochodzimy do zakrętu szerokiej drogi. Wchodząc na drogę utrzymujemy nasz obrany wcześniej kierunek i pilnie śledzimy znaki szlaku. Teren położony tutaj po obu stronach drogi jest podmokły i porośnięty lasem olchowym. Powoli zbliżamy się do widocznego już z dalszej odległości, po prawej stronie paśnika zwierząt leśnych. Droga tutaj skręca w lewo. Idąc nią dalej można po ok. 300 m dość do szlaku niebieskiego - „Okrężnego“. Nasz szlak jednak za paśnikiem skręca w prawo i słabo widoczną, zarośniętą trawą, starą drogą wchodzi w zarośla. Prosimy o pilne śledzenie w tym miejscu znaków szlaku - łatwo tutaj zgubić drogę. Przechodząc przez zarośla wchodzimy na wyraźną już dalej drogę, która jednak zwęża się i zamienia się w wąską ścieżkę wchodzącą na skraj rozległej polany. Tutaj skręcamy w lewo, by po ok. 30 m dojść do szerokiej ścieżki, przy której spotykamy znaki szlaku żółtego - „Okólnego“. Ścieżka, na którą wchodzimy łączy szlak niebieski - „Okrężny“ i drogę, po której on biegnie z trasą, po której biegnie szlak czerwony - „Kopernikowski“.
Skręcamy w prawo i ścieżką biegnącą przez polanę dochodzimy do ściany lasu. Wchodzimy w las i schodzimy do widniejącego w dole potoku. Przechodzimy przez potok, za którym szlak żółty - „Okólny“ i zielony skręcają w prawo. Szeroką ścieżką, biegnącą podnóżem stromego wzniesienia dochodzimy do szerokiej, leśnej drogi (3,2 km). Tutaj szlak żółty skręca w prawo i biegnie nią w kierunku mostku „Elewów“, natomiast szlak zielony skręca w lewo i szeroką, leśna drogą biegnie do oddalonego o ok. 200 m zakrętu, gdzie skręca ostro w prawo. Początkowo biegnie przez rozległą polanę, by po ok. 300 m wejść na skraj dorodnego lasu mieszanego z przewagą buczyny. Utrzymując kierunek zgodny z wijącym się tu leśnymi ścieżkami szlakiem, pokonując kilka wzniesień, łagodnym stokiem, po którym biegnie leśna droga schodzimy do szerokiej alei biegnącej wzdłuż Srebrnego Potoku. Tutaj spotykamy znaki szlaku czerwonego - „Kopernikowskiego“. Skręcamy w lewo i po pokonaniu ok. 50 m, przy zakręcie alei, którą idziemy spotykamy znaki kolejnego szlaku Bażantarni, oznakowanego kolorem niebieskim - „Okrężnego“.
Na tym węźle szlaków spotykają się wszystkie trzy szlaki. Zostawiamy szlak czerwony - „Kopernikowski“ i skręcamy w prawo. Przechodzimy w bród Srebrny Potok i zaraz za nim skręcamy w lewo. Razem ze szlakiem niebieskim - „Okrężnym“, ścieżką biegnącą łagodnie pod górę dochodzimy do nisko położonej w zakolu Kumielki polanki, przy której widoczny charakterystyczny słup - jest to miejsce zwane potocznie „Parasol“ (4,5 km). Stało tu kiedyś zadaszenie zbudowane w kształcie otwartego parasola, otoczone ciężkimi ławkami, zbudowanymi z przecinanych pni. Lecz niestety nie dotrwało w swojej pełnej okazałości do dnia dzisiejszego. A szkoda, bo było miejsce spotkań wielu pokoleń turystów i spacerowiczów, tak przedwojennych jak i powojennych pokoleń. W tym miejscu szlak niebieski - „Okrężny“, zwany dotąd „leśnym“, zmienia swój charakter i zarazem swą nazwę na „górski“. Oba szlaki skręcają teraz w prawo i pną się stromo do góry. Nie dochodząc do szczytu wzniesienia „Kazalnica“ rozdzielają się. Szlak niebieski - „Okrężny“ skręca w prawo i biegnie w kierunku Góry Ludowej, natomiast szlak zielony, przy biegu, którego pozostajemy pnie się dalej do góry, gdzie odbija w lewo na skraj głębokiego jaru. Widoczny z lewej strony głęboki jar, porośnięty jest tak jak i cała Bażantarnia dorodnym lasem bukowym.
Trzymając się biegu szlaku zielonego, który klucząc wysokimi skarpami wzniesień, z widocznymi w dole jarami prowadzi nas początkowo wzniesieniem, wzdłuż Stagniewskiego Potoku i roztaczającej się wokół niego Doliny Wielkiej Głuszy, a następnie wyprowadza nas na skraj lasu, którym biegnie polna droga. Wchodzimy na nią nie zmieniając kierunku marszu i pilnie śledząc znaki przechodzimy przez roztaczającą się wokół dużą polanę.
Drogą tą ponownie wchodzimy w las, gdzie na jego skraju przechodzimy przez wąski strumyk. Szlak biegnie tutaj początkowo lasem bukowym, a po ok. 150 m wchodzi na starą, słabo widoczną leśną drogę, biegnącą łukiem wzdłuż rozległej, widocznej z lewej strony łąki otoczonej pierścieniem drzew. Mijając kolejne skrzyżowanie leśnych dróg przechodzimy prosto i idąc dalej drogą równoległą do polany i widocznych z prawej strony wąwozów wychodzimy z lasu. Tutaj wchodzimy na szeroką, lecz miejscami zdziczałą aleję starych drzew. Wędrując dalej drogą wytyczoną aleją dochodzimy do pierwszych zabudowań wsi Stagniewo. Przechodząc teraz trawiastą drogą biegnącą między gospodarstwami wsi dochodzimy do utwardzonej, polnej drogi, gdzie przed zabudowaniami dawnego PGR skręcamy w prawo i dochodzimy do pętli autobusowej ZKM w centrum wsi (6,0 km). Był tu niegdyś piękny park podworski obfitujący w liczne pomniki przyrody - dziś w dużym stopniu zdewastowany. W centrum wsi przechodzimy prosto i wchodzimy w widoczną na przeciw drogę asfaltową, którą po 1 km dochodzimy do przystanku PKS i ZKM (7,0 km) usytuowanego przy szosie relacji Młynary - Elbląg.
Tutaj szlak nasz kończy swój bieg, a my naszą wędrówkę pięknymi i urokliwymi zakątkami elbląskiej Bażantarni.
Opis: Marian Tomaszewski